Osmancik19
  HABERLERİ BİZDEN TAKİP EDİNİZ

EVLİYA ÇELEBİ SEYAHATNAMESİNDEN OSMANCIK'LA İLĞİLİ BİLĞİLER ŞÖYLE ANLATILMAKTADIR :

" HacıHamza’ dan kalkıp doğu ya bazen dağlarda, bazen Kızılırmak kıyısında yürüyerek Sarmaşıklı Kaya adında yüksek bir dağın dibindeki daracık bir yoldan geçtik. Bu yolun bir tarafı yalçın kaya, sol tarafı yalçın uçurumdur.Buralarda nice defa Kızılırmağa batarak 9 saatte Osmancık Kale'sine geldik.

Bazıtarihler “Osmancık burada doğdu, bu kaleyide beylik zamanında yaptı .”derler. Sonra bu kaleyi Türk oymaklıkları elinden 795 tarihinde ( 1392–1393) Yıldırım Beyazıt Han fethetmiştir. Çorum sancağı toprağında voyvodalıktır.110 akçalıkazadır.Mamur nahiyeleri vardır. Serdarı, Kethüda Yeri var, Nakibi, Müftüsü yoktur, ileri gelenleri pek az, bağ ve bahçesi çoktur.

Kalesi ,Kızılırmak kıyısının doğu tarafında olup büyük köprü ile geçilir. Irmağa yakın bir yalçın kaya üzerinde küçük ve sağlam bir yapıdır. Çepeçevre büyüklüğü 800 adımdır. Kare şeklinde yekpare bir kale olup bir demir kapısı var. Çok yüksekte olduğundan içine giremedik. Ama dışarı varoşu 1000 kadar bağ ve bahçeli, eski tarz da Türk evleridir. Hepsi tahta ve toprak örtülü evlerdir.7 mahalledir.7 camisi vardır.Dükkânları azdır ama yine her şey bulunur. 10 hanı vardır. Irmak kıyısında küçük bir hamamı var. Suyu dolapla Kızıl ırmaktan çekilir. Şehrin üç tarafı kumsaldır. Asla çamur olmaz. Havası fazla sıcak olduğundan üzümü lezzetli ve sulu olur. Kumsallılığından toprağında ‘GEBRE’(Yabani çalı yemişi)adında bir yemiş olur ki sirke ile turşu yaparlar. Gayet faydalıdır. Bu şehirde o turşu meşhur olmuştur. Bütün evleri dervişanedir. Halkı dahi Bektaşi dervişleridir. Çünkü şehrin batıtarafında, yüksek bir yerde Bektaşiler' in şeyhi gömülüdür.

KOYUNBABA adında ki bu şeyh bizzat HacıBektaşi Veli’nin halifesidir. ALLAH sevgisiyle merhum olduğundan buraya gömülmüştür. Sonra Sultan Beyazıt-ı Veli, dervişi kadir gecesinde rüyasında görüp onun vasiyeti ile kabri üzerine yüksek bir kubbe, bir cami, dervişler için bir meydan, bir yemekhaneye ziyafet odası, gelip gidenler için bir konuk evi, nice hücrelerle bir mutfak ve kiler yaptırmış, bu hayratı baştanbaşa kurşunla örttürmüştür.Gayet mamur yüksek bir yapı olup fersahlık yerden gömgök denizler gibi kurşunlar pırıl pırıl parlar. Kubbesindeki âlemin ışığından insanın gözü kamaşır.Mutfağında nimeti gece gündüz eksik değildir. Sonra tekkesini gezip, temaşa ederek dervişleriyle dostluk edip, baba nimetleri yedik. Hala o kubbede Hazretin,Hacı Bektaşi-ı Veli’den kabul ettiği dervişlik cihazlarından hırka, seccade, davul, âlem, kudüm, palheng(Kement),asa, tacve kaba(Cübbe)durmaktadır.Kubbenin duvarlarına nice seyyahlar, âşıklar türlü türlü beyitler ve şiirler yazmışlar. Bende baş tarafına birden bire aklıma gelen şu beyti yazdım:

Kudve-i-.Erbabı-ı tahkik, zübde-i Al-i Aba,

Koyun baba diye adlandırılmasına sebep, Hacı Bektaşi ile Horasan’dan Anadolu’ya gelinceye kadar gece gündüz 24 saatte bir kere koyun gibi meleyişi imiş ki bu hareket aynı saatte asla şaşmazmış. Bundan başka nice vaka’ları vardır. Bütün Bektaşiler halk arasında itibarsızdır ve kötü sayılırlar.Lakin bu KOYUN BABA dervişleri koyun ve kuzu gibi meler, yumuşak huylu, uysal, yalnız yaşayan, ALLAH’I bilir, Ehli-i sünnetten daha dindar adamlardır.

Bu şehirde bir gün oturup ertesi günü göç davulları çalınarak yürüyüşe geçtik. Köprüyü geçip dağ ve bağ arasından içeri girerek dağların korkunç vetehlikeli yerlerinden DİREKLİ BEL adındaki dar bir taşlıktan geçtik. Burası can pazarıbir yerdir ki bir kişi kayalara çıkıp bir taş yuvarlasa bin kiş öldürür. Kuşuçurmaz melun bir boğazdır ki Anadolu’da Arabistan ve Acemistan’da Direkli bel adıyla meşhurdur. Direkli bel denmesine sebep odur iyiki kayalarının altlarıboştur.Yıkılıp da yolu kapamasın diye nice hayır sahipleri o Kayaların altlarına çam ve ardıç direkleri dayamışlar, bunun için Direkli bel derler.

Burada Paşa Efendimiz atından indi. Bismillah diyerek bizzat kendisi birkaç taşı Müslümanların yolundan alp atınca, Allah’ın Ululuğu ile 4000 kadar yaşlıve genç atlarından inerek geçiş yolunda olan taşları aşağı dereye atıp bir taraf tanda savaş havaları çalınarak ALLAH, ALLAH,ALLAH diye bağırarak bir saatte yolu temizlediler.Revan ve Hemedan yolu gibi oldu. Buradan da böylece Hacı Köy adlı(Gümüşhacıköy)köye 9 saatte vardık. Direkli bel Boğazından sonrasıAmasya sınırıdır., gerçi seyahatimiz çok değildir ama Anadolu’da ve Arabistan’da böyle bir tekke yoktur derler.

BURHAN DEDE Ziyaretgâh-ı da köprübaşındadır.(Gemici ).Yüzlerce kerameti gözükmüş ulu pirdir.

Burada SULTAN BAYAZID-I Veli’nin hayratından olarak da 19 gözlü büyük bir Köprü vardır ki her bir kemeri eleğimsağmadan ve kehkeşandan nişan verir. Böyle çılgınca akan bir ırmağa üstad mimar sanki bir Sırat Köprüsü yapmıştır.Anadoluda eşi benzeri yoktur."diye yazmaktadır.

KAYNAK: Türk Klasikleri Evliya ÇELEBİ SEYAHATNAMESİ'NDEN SEÇMELER(1) M.E.B.1990-ATSIZ (Sahife:221,222,223,224)